Bir kamu görevlisinin kendisine verilen kamu görevini kötüye kullanması ve muhatap olduğu kişilerden fayda sağlamaya çalışması, yine muhatap olduğu kişileri fayda sağlamaya çalışmak amacı ile birtakım vaatlerde bulunması irtikap suçunu kapsar. İrtikap suçunda kamu görevlisi, mağdur kişinin iradesini etkilemeye çalışır. Hal böyle olunca, “İrtikap suçu nedir ve şartları nelerdir?” sorusunun yanıtı merak edilmektedir.
TCK madde 250’de yer alan irtikap suçu, kamu idaresinin güvenilirliğini ve işleyişini etkileyen suçlar arasında gösterilmektedir. Bu anlamda, irtikap suçunun üç farklı işlenişi bulunmaktadır. Bunlar:
- Zorlama amacı ile irtikap suçu
- İkna amacı ile irtikap suçu
- Muhatap olduğu kişinin hatasından yararlanılarak işlenen irtikap suçu
İrtikap suçu sıklıkla rüşvet suçu, görevi kötüye kullanma suçu ya da zimmet suçu ile karıştırılabilir. Bu suçların birbirleri ile karıştırılmaması adına hepsinin bilinmesi gereklidir. Görevi kötüye kullanma suçu bir kamu görevlisinin görevlerine aykırı bir hareket gerçekleştirmesi suçudur. Zimmet suçu ise kamu görevlisinin kendisine verilen mallar üzerinde aykırı bir tasarrufta bulunmasıdır. Rüşvet suçu, rüşvet alan bir kamu görevlisi ve rüşvet veren bir muhatabı içeren bir suçtur.
İrtikap Suçunun Şartları Nelerdir?
İrtikap suçunda fail, kamu görevlisidir. Bu nedenle bu suç, ceza hukukunda “özgü suç” olarak yer bulmaktadır. Bir kamu görevlisi dışında başka bir kişinin işlediği suç irtikap suçu olarak adlandırılamaz. Bu noktada, kamu görevlisi olmayan kişilerin irtikap suçuna dahil olması, bu kişilerin irtikap suçuna yardım etmesi ya da azmettirme adı altında yargılanması söz konusudur.