Gelişen dijitalleşme ve artan COVID pandemisi sebebiyle herkesin hayatında çok önemli bir yer edinen kavramlardan birisi de e-ticaret olmuştur. E-Ticaret her ne kadar 2000’li yılların başlarında yaygınlaşmaya başlasa da günümüzde adeta altın çağını yaşıyor. Artık insanlar mağaza ya da marketlerde vakit geçirerek alışveriş yapmak yerine internet üzerinden alışveriş yapmayı tercih ediyorlar. Elbette bu alışveriş eylemlerinde en önemli unsurlardan birisi de kuşkusuz kargo şirketleri. Kargo şirketleri sadece yeni satın alınan malları sahiplerine ulaştırmakla kalmıyor, aynı zamanda kişiden kişiye eşya gönderiminde de başat bir rol oynuyor. Kargo şirketleri ile haşır neşir olan herkesin hayatında en az bir kez merak ettiği husus da kargonun kaybolması durumunda kargo şirketinin sorumluluğu durumudur.
TCK Kapsamında Kargo Şirketlerinin Sorumlulukları Nelerdir?
4925 sayılı Karayolları Taşıma Kanunu’nun 30295 sayılı Karayolu Taşıma Yönetmeliğinde bu durumun hukuki çerçevesi çok net bir şekilde belirtilmiştir.
(9) Yetki belgesi sahipleri; eşya (Mülga ibare:RG-2/7/2021-31529) ve bagajları, teslim aldıkları andan teslim edinceye kadar, eşyanın (Mülga ibare:RG-2/7/2021-31529) veya bagajın tamamen veya kısmen kaybından, zayiinden, hasara uğramasından, çalınmasından, güvenliğini sağlamaktan, teslim aldıkları şeklini muhafaza etmekten, korunması ve taşınmasından sorumludurlar. Bu fıkraya uymayan yetki belgesi sahiplerine, zarar görenin tazmin hakkı saklı kalmak üzere 10 uyarma verilir.
Bu hukuki çerçeve göz önüne alındığında kargonun teslim alındığı andan itibaren taşıma ve teslim edilme durumundaki zamanların tamamında sorumluluk kargo şirketine aittir. Ancak bazı şartlar altında bu durum değişkenlik gösterebilmektedir. Bu şartlardan birisi de göndericinin alıcı adresini ve yerini tam ve net bir şekilde ifade etmediği durumdur. Bu durumda sorumluluk göndericiye ait olmaktadır. Yine aynı kanunun başka bir maddesi ise “göndericinin sorumluluklarını” da açıklayarak bu durumun hukuki çerçevesini de belirlemiştir.
MADDE 45 – (1) Gönderen, gönderilerini, ilgili kanunlara ve diğer mevzuata uygun bir şekilde taşımayı yapacak yetki belgesi sahibine teslim etmekten sorumludur.
(2) Gönderen; eşyanın cinsi, miktarı, nitelikleri, istifleme şekli, kalkış ve varış noktası, alıcının adı ve adresi ile kimliğini ibraz etmek suretiyle kendi adres ve kimlik bilgileri gibi diğer önemli bilgileri tam ve doğru olarak yetki belgesi sahibine bildirmek zorundadır. Yanlış ve eksik bildirimlerden doğacak sorumluluk gönderene aittir. Yetki belgesi sahibi, gönderenin bildirmek zorunda olduğu bilgileri vermemesi halinde taşımayı yapmaz. Taşımayı yaparsa, sorumluluk yetki belgesi sahibine ait olur.
(3) Gönderen; bulundurulması, satılması, sevk edilmesi ve ticareti yasak olan bir eşyayı veya kargoyu gönderemez, yetki belgesi sahipleri de bunu taşıyamaz. Aykırı hareket halinde gönderen ve yetki belgesi sahibi sorumlu olur.
(4) Gönderen; gönderilerini teslim etmeden önce taşımayı gerçekleştirecek gerçek veya tüzel kişiliğin yetki belgesi sahibi olup olmadığını kontrol etmekten/ettirmekten sorumludur.